انجیل برنابا از منظر جلال آل احمد
انجیل برنابا یکی از معتبرترین اناجیل مسیحیت است که متأسفانه در میان اکثریت مسیحیان از توجه لازم برخوردار نیست. جلال آل احمد در سال 1331 در مقدمه کتاب زن زیادی به این موضوع پرداخته و نظر خود را در قالب یک خاطره بیان میکند. در این مجال کوتاه، گزیدهای از آن را بیان خواهیم کرد.
بعد العنوان، تاکنون ضمن اسفار عهد جدید رساله به این عنوان از پولوس رسول دیده نشده بود و در ذیل اناجیل اربع، فقط به ذکر سیزده رساله از این رسول- که حورای ممتاز امم و قبائل بود اکتفا شده بود.
الغرض عدد این رسایل چه سیزده باشد چه چهارده، در میان آنها هرگز ذکری از رسالهای که اکنون موردبحث است نیست. اما راقم این سطور که مختصر غوری در اسفار عهدین داشته، به راهنمایی یک دوست کشیش نسطوری (به الزام مشغله خویش و به مصداق کل ما تشتهی البطون تشتغل الفکر و المتون، سخت در اسفار عهدین مستغرق است) و سابقه اشاراتی که در ضمن مطالعات خودیافت، اخیراً به یک نسخه خطی از انجیل برنابا به زبان مقدس سریانی برخورد که در حواشی صفحات اول تا هفتم آن ایضاً به همین زبان مقدس، رساله مانحن فیه مرقوم رفته است. اما اینکه چرا در ضمن سیزده یا چهارده رساله فوقالذکر، نامی از این رساله نیامده است، العلم عندالله.
اما ظن غالب این فقیر و آن دوست کشیش نسطوری بر آن است که چون انجیل برنابای صدیق، بشارتدهنده به مبین اسلام بوده است و لفظ مبارک فارقلیط به کرات در آن آمده و به همین دلیل عمداً از نظر آبای کلیسا غیر معتبر و حتی مردود شناختهشده است. بااینکه حتی در اسفار عهد جدید نیز بارها؛ هم به وجود برنابای صدیق بهعنوان یکی از همراهان پولس رسول و هم به وجود انجیل او اشارات رفته است، بااینهمه آبای کلیسا انجیل مذکور و دیگر آثار او ازجمله رساله به عبرانیان را که در بالا ذکرش گذشت، جعلی قلمداد کردهاند و یا در صحت انتساب آن تردید روا داشتهاند و حتی جسارت را به آنجا رساندهاند که آنها نوشته دست مسلمانان دانستهاند و خالی از نصوصی که از منابع موثق کلیسایی اخذشده است.
جلال آل احمد در خاتمه این داستان، با کمک دوست نسطوری خود، رساله پولس رسول به کاتبان را به زبان فارسی و روان در قالب 4 باب جداگانه ترجمه کرده است. پیشنهاد میشود مطالعه آن را از دست ندهید.