معرفی کتاب اقلیتهای دینی
به گزارش انجمن رهپویان هدایت، کانون اندیشه جوان بهعنوان ناشری که به گفته مسئولان آن با هدف "بسط و توسعه فرهنگ فیاض دین و پاسخگویی به نیازهای فکری جوانان دانشپژوه" تاسیس شده، کتاب اقلیتهای دینی را با ذائقه و طبع گروه دانشجویان، منتشر کرده است.
"روحالله شریعتی" کتاب را در یک مقدمه، سه بخش و نتیجهگیری به زیور طبع آراسته و بنا به نوشته خود، موضوعات مطرح شده در کتاب از دیدگاه اسلامی، قوانین و مقررات بینالمللی و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مطالعه تطبیقی میشود.
بخش اول کتاب که به نام کلیات نامگذاری شده شامل مباحثی مانند: مفاهیم، واژههای کلیدی، قرارداد ذمه، عدالت، همگرایی، وفا به عقود و ... بوده که نویسنده با نظرگاهی نسبتا جامع به طرح و بررسی موضوع میپردازد.
نویسنده در معناشناسی اقلیت چنین آورده:"اسلام برای اهل کتاب یعنی پیروان ادیان یهودیت، مسیحیت و زرتشت که در جامعه اسلامی زندگی میکنند، امتیازات و حقوقی به رسمیت شناخته شده و حضور آنان را بهعنوان اقلیت پیرو آن ادیان در جامعه اسلامی مجاز دانسته، مورد احترام قرار داده است. در اصطلاح به این گروههای ساکن در کشور اسلامی، اقلیتهای دینی گویند."
وفا به عقود یکی از اصول زیربنایی و مبنایی دین اسلام بوده که مولف در بخش اول به آن پرداخته و نوشته:"در تاریخ اسلام مشاهده میکنیم تا زمانی که مشرکان مکه بر قرارداد صلح حدیبیه پایبند بودند، پیامبر(ص) با وجود قدرت به آنان تعرضی نکرد و فتح مکه پس از نقضهای مکرر قرارداد مزبور صورت گرفت و یا حضرت بر پیمان خود با یهود اطراف مدینه تا قبل از شرکت آنان در جنگ علیه مسلمانان استوار بودند، ولی نقض پیمان آنان و یاری به مشرکان در جنگ احزاب و ... باعث شد تا پیامبر نیز پیمانهای قبلی را کان لم یکن محسوب کنند."
بخش دوم کتاب به حقوق اقلیتها در جامعه اسلامی اختصاص دارد. مولف با تقسیم مباحث این بخش به دو فصل تحت عناوین حقوق مدنی- سیاسی و حقوق اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، ضمن تشرح حقوق اقلیتها، مطالب کتاب را برای نتیجهگیری آماده کرده است.
در فصل اول، حقوقی چون: حیات، تابعیت، آزادی رفت و آمد و اختیار مسکن، امنیت و ... مورد بررسی قرار گرفته و مولف در فصل دوم به حقوقی مانند: مالکیت، کسب و پیشه، ارتباطات اقتصادی و مالی با مسلمانان، برخورداری از تامین اجتماعی و ... میپردازد.
حق حیات بهعنوان یکی از حقوق مدنی اقلیتهای دینی توسط مولف اینچنین توضیح داده شده:"اسلام حق حیات را که از بدیهیترین حقوق انسانها بهشمار میرود، برای اقلیتها به رسمیت شناخته است و سلب این حق و تعرض به آن را توسط هر فردی ممنوع کرده و مجازاتی برای متعرض مقرر داشته است. بههمین دلیل اگر متعرض به این حق از شهروندان مسلمان نیز باشد، وی را مجازات مقرر محکوم میکند."
نویسنده در توضیح حق مالکیت از زیرمجموعههای حقوق اقتصادی اقلیتها آورده:"مالکیت در فقه برای مسلمانان و اقلیتهای دینی-که در کشور اسلامی سکونت دارند- به یک دید نگریسته شده است و تبعیض در آن راه ندارد و حتی در مواردی به غیرمسلمین امتیازاتی نیز داده شده است."
تکالیفی مانند: دعوت به خیر و امر به معروف و نهی از منکر، حفظ آزادی، استقلال، وحدت و تمامیت ارضی کشور، خدمت نظام وظیفه، پرداخت مالیات، عدم اقدام علیه اشخاص، عدم اقدام علیه اموال و مالکیت، عدم اقدام علیه امنیت کشور و ... نیز از جمله بحثهای بخش سوم کتاب تحت عنوان وظایف اقلیتها را تشکیل میدهند.
در بخشی از این بخش میخوانیم:"امروزه حقوقدانان دایره اخلال بر ضد امنیت کشور را گسترش داده و جرایمی در بعد داخلی از قبیل: تخریب اماکن عمومی به قصد خیانت، بر هم زدن امنیت عمومی و سوءقصد علیه مقامات سیاسی و در بعد خارجی مانند: افشای مکاتبات محرمانه کشور به نفع دشمن، جاسوسی، پناه دادن به جاسوس دشمن و ... را از مصادیق اقدام علیه امنیت کشور دانستهاند."