معرفی کتاب/ کشیش های انگلیسی در دوران انقلاب اسلامی ایران
با مطالعه این اثر خواننده ضمن آشنایی با تشکیلاتی بودن فعالیت مسیحیت پروتستان به این نکته پی می‌برد که فداکاری انگلیسی‌ها و خدمات آنها به ایرانیان با هدف نفوذ فرهنگی، جاسوسی سیاسی و مسیحی سازی جامعه مسلمان ایران بوده است.
به گزارش انجمن رهپویان هدایت، «انتشارات اطلاعات» برای نخستین بار در سال 1365 اقدام به چاپ این کتاب نموده و در سال 1382 برای سومین بار آن را تجدید چاپ کرده است. این کتاب ترجمه خاطرات خود نوشت پال هنت است که در سال 1981 (1360 شمسی) با عنوان Inside Iran در انگلستان به چاپ رسیده است.
پال هنت در این کتاب ضمن نقل خاطرات مأموریت خود در ایران، حوادث دوران انقلاب را با چنان دید تحقیرآمیز و آکنده از کینه و نفرت به رشته تحریر کشیده که گویی انقلاب اسلامی در ایران چیزی نبوده جز شورش گروهی متعصب و ناآگاه و در جریان آن هم اتفاقی نیافتاده مگر قتل و غارت، سرقت و تهدید جان و مال مردم بی‌گناه!!
او یک کشیش انگلیسی بود که در سال 1352 از انگلستان مأمور به اصفهان شد و قرار شد کلیسای انگلیسی اصفهان (کلیسای انگلیکن) را اداره کند. وی مدت 5 سال در اصفهان زیست و سپس در سال 1358 به تهران رفت و بعد از یک سال نیز عازم انگلستان گردید. در پنج سالی که او در اصفهان بود مدرنیته و هجوم خارجی ها خصوصا آمریکایی ها، انگلیسی ها و روس ها در این شهر چشمگیر بود. که نویسنده به درج آن صحنه ها اقدام کرده است:
«تعداد آمریکایی های در اصفهان به حدود ده هزار نفر رسید و به دنبال آنها چند شرکت انگلیسی هم فعالیت خود را در اصفهان آغاز کردند. که قرار بود احداث شهرکی واقع در 30 کیلومتری اصفهان را بر عهده گیرند. تعداد روس ها نیز در اصفهان کم نبود ولی آنها که عمدتاً در حوالی کارخانه ذوب آهن در حومه اصفهان زندگی می کردند به ندرت در شهر دیده می شدند» (ص 46)
وجود این همه خارجی در شهر اثرات زیادی نیز بر جا می گذاشت « نوع زندگی آمریکایی به سرعت فراگیر می شد. سوپرمارکت هایی به وجود آمده بود که علی رغم بالا بودن نرخ اجناسشان ، اکثر مردم به خرید از آنها رغبت داشتند، و حتی یک بار که کره محلی در اصفهان نایاب شد ، بلافاصله یکی از شرکت ها با هواپیمای اختصاصی مقدار زیادی کره مخصوص بادام زمینی از آمریکا وارد کرد » (ص 47)
پال هنت در کلیسای «لوقا» در خیابان عباس آباد برای این جماعت مسیحی کلیسایی تشکیل داده و موعظه می کرد. هم چنین بر کار مدیریت بیمارستان مسیحی یا بیمارستان انگلیسی ها (عیسی بن مریم) نیز اشراف داشت. در همین هنگام که زندگی در شهر جریان داشت، و نویسنده تماس و تعاملات خود با طبقات مختلف مردم شهر را به تصویر می کشید، طبقاتی مانند کابینت ساز، قلمزن، صوفیان و حتی طلبه ها، و به حدی با شهر تماس یافته بود که در مراسم محرم نیز شرکت جسته و خاطراتی می آورد.
همزمان با فراگیرشدن انقلاب اسلامی این خارجی به سرعت متوجه می گردد که برخورد مردم با او تغییر می یابد. در شهر نیز حوادثی اتفاق افتاد و سرانجام در 22 بهمن انقلاب اسلامی به پیروزی رسید. پال هنت علی اغم خارجی های دیگر در اصفهان ماند و حدود یک سال بعد نیز حال و هوای شهر و حوادث آن را دیده و به ثبت رسانیده است.
شاید مهم ترین حادثه ای که برای او مهم بوده است، تصرف بیمارستان مسیحی یا عیسی بن مریم در خرداد 1358 به دست نیروهای انقلابی و بیرون کردن کادر پیشین بود که شرح ماجرا را به طور مفصل در اینجا بازگو کرده است. (ص 70) بالاخره مشکلاتی که برای او و همکارانش به وجود آمد باعث شد بار سفر تهران را بسته و سرانجام نیز راهی انگلستان شود.
پال هنت خاطرات خود در این مدت را نوشته و تصویری جالب و دلکش از عینک یک خارجی در آستانه انقلاب اسلامی از اصفهان به یادگار نهاده است. نکته ظریف آن که در این کتاب به طور مفصل فعالیت های هیأت های مذهبی مستقر در اصفهان را به تصویر کشیده و از مراکز، موسسات و مدارس این هیأت ها پرده بر می دارد. موسساتی برای نابینایان ، درمانگاه ها و موسسات آموزشی که در پرده خدمات آموزشی به کار تبلیغ مسیحیت نیز مشغول بودند.
« دو سه خانواده آلمانی نیز در اصفهان بودند که تحت نظر کلیسای انگلیسی یک مدرسه ویژه پسران نابینا را سرپرستی می کردند در بین آنها شخصی به نام کریستوفل وجود داشت که این کار را از پنجاه سال قبل آغاز کرده بود » (ص 124)
با توجه به اسناد منتشر شده وی اگر چه در قالب کشیش وارد اصفهان شد اما در واقع یکی از عوامل تشکیلات انگلیسی ها بود که سودای کودتا را در سر می‌پروراند.
این کتاب از این نظر شایان اهمیت است که با مطالعه آن می توان تا حد زیادی با روال کار کشیش های انگلیسی در ایران آشنا شد و این حقیقت را دریافت که اصولا این حضرات نه مرد خدا بودند و نه به مشیت الهی و قدرت قاهره پروردگار اعتقاد داشتند!
در مقدمه مترجم در ابتدای این کتاب می خوانیم: «یکی از دستاوردهای انقلاب اسلامی، برچیده شدن تشکیلاتی است که استعمار غرب از یکی دو قرن پیش تحت عنوان خدمات انسانی! و با ظاهر فریبنده تبلیغات مذهبی در کشور ما به وجود آورده و موفق شده با بهره گیری از مراکز متعددی که تحت پوشش وابستگی به کلیسا فعالیت می کردند؛ در طول سالیان دراز به بسیاری از اهداف مورد نظر خود مثل اشاعه فرهنگ غرب، تخریب پایه های اعتقادی افراد ساده لوح، کسب اطلاعات گوناگون اجتماعی، اقتصادی و سیاسی و فرهنگی نایل آید.
انتشار ترجمه کتاب پال هنت نیز از این نظر مهم است که با مطالعه آن می توان تا حد زیادی با روال کار کشیش‌های انگلیسی در ایران آشنا شد و ضمن توجه به دیدگاه های غرض‌آلود آنان نسبت به اسلام و مسائل انقلاب اسلامی، این حقیقت انکارناپذیر را هم دریافت که اصولا حضرات کشیش‌های انگلیسی نه «مرد خدا» بوده اند و نه به «مشیت الهی» و «قدرت قاهره پروردگار» اعتقادی داشته اند.»
کتاب «کشیش‌های انگلیسی در دوران انقلاب اسلامی ایران» نوشته پال هنت را می‌توان یکی از کتاب‌های تاریخی- سیاسی است دانست به طور مستقیم به تحلیل شرایط به وجود آمدن انقلاب 57 و سال‌های پس از آن می‌پردازد.
با مطالعه این اثر خواننده ضمن آشنایی با تشکیلاتی بودن فعالیت مسیحیت پروتستان در ایران که هیچ تناسبی با رویکرد مذهبی ندارد به این نکته پی می‌برد که فداکاری انگلیسی‌ها و خدمات آنها به ایرانیان با هدف نفوذ فرهنگی، جاسوسی سیاسی و مسیحی سازی جامعه مسلمان ایران بوده است.
درباره مترجم
دکتر حسین ابوترابیان، در سال 1320 در تهران متولد شد و در رشته دامپزشکی دانشگاه تهران، دکترایش را گرفت. او اگرچه در این رشته تحصیل کرد و سال‌ها مطب دامپزشکی‌اش نیز دایر بود؛ اما بیشترین خدمتش در حوزه ترجمه آثار اجتماعی، سیاسی و ارتباطات بود و حوزه اطلاعات و علاقه او به رشته ارتباطات و تاریخ و سیاست به حدی بود که در چند دانشگاه تدریس می‌کرد.
یکی از ویژگی‌های دکتر ابوترابیان، انتخاب کتاب‌هایی بود که قصد ترجمه آن را داشت. او اغلب کتاب‌هایی را از زبان انگلیسی به فارسی ترجمه کرد که به نحوی بر تاریخ معاصر ایران تاثیر مستقیم داشت یا مربوط می‌شد. اغلب این کتاب‌ها در زمان چاپ خود، جنجالی شده و به تیراژهای چندم رسید.
«ماموریت آمریکایی‌ها در ایران» نوشته دکتر آرنور میسلپو در سال 1356 یکی از همین نوع کتاب‌ها است یا «پشت پرده تخت‌طاووس» خاطرات مینو صمیمی، خدمتکار فرح پهلوی که تا سال 1370 به چاپ چهارم رسید.
