پیدایش احترام و شانیت مریم مقدس بعد از چهار قرن
حضرت مریم به عنوان تنها مادر حضرت عیسی در میان مسیحیت و سایر ادیان شناخته می شود . مادر پیامبر مسیحیان، تا قرن ها مورد بی احترامی و بی توجهی شدید قرار گرفته بود و بعضا در منابع تاریخی اهانت هایی هم دیده می شودو می خواهیم بدانیم چرا بعد از چهار قرن، مسیحیان دوباره خود را ملزم به رعایت شأنیت و قداست مریم مقدس کردند.
رهپویان هدایت: در میان مسیحیان این اعتقاد وجود دارد که زنان بعدد از زایمان تا مدتی نجس هستند و نباید به آنها نزدیک شد .
در کتاب مقدس بخش لوقا عبارت 28:11و 27 آمده است که : عیسی مسیح هیچ گاه نگفت که مریم مادر خداست یا باید مورد حرمت و احترام خاصّی قرار گیرد. کتاب مقدّس اشارهای نمیکند که مسیحیان باید او را بپرستند یا حرمت و احترامی خاص برایش قائل باشند.
مسیحیان در قرون اول مریم را پرستش نمیکردند و برای او حرمت و احترامی نیز قائل نبودند. تاریخنگاران علت امتناع از احترام به شخصیت حضرت مریم را اینگونه توجیه می کنند که مبادا تفکرات و پرستش الهه ای در میان مسیحیت رواج پیدا کند . بعد از گذشت چهار قرن از این تفکرات اشتباه ، اولین شواهد از تکریم و حرمت خاص به مریم در اواخر قرن چهارم میلادی دیده می شود. در اواخر قرن چهارم کلیسای کاتولیک دین رایج امپراتوری روم شد.
کلیسا برای مبارزه با بت پرستی مسیحی که رواج داشت، اعتقاد به تثلیث که کاملا بر خلاف تعالیم کتاب مقدس می باشد را پذیرفت.
عقیده تثلیث، اعضای کلیسا را بر آن داشت که چنین نتیجهگیری کنند که اگر عیسی خداست، پس مریم باید مادر خدا باشد. در سال ۴۳۱ میلادی شورای کلیسا در اِفِسُس به طور رسمی مریم را «مادر خدا» اعلام کرد. مریمپرستی، پرستش افراطآمیز مریم پس از تشکیل این شورا در اِفِسُس رونق یافت. همچنان که افرادی با اعتقادات بتپرستانه به کلیسا پیوستند، تصاویر و اشکال مریم باکره به تدریج جایگزین الهههای باروری همچون آرتمیس (داینا، برای رومیان) و آیسیس شد.
در سال ۴۳۲ میلادی پاپ سیکستوس سوم فرمان داد تا کلیسایی در روم جهت تجلیل از «مادر خدا» ساخته شود. این کلیسا نزدیک معبدی ساخته شد که در گذشته جهت تجلیل از لوسینا الهه رومی «الهه زایمان» بنا شده بود. از نظر اندیشمندان مسیحی این اقدام بعد از مسیحی شدن منطقه رم ، نمادی ماندگار از همانند کردن پرستش الهه مادر بتپرستان به پرستش مریم می باشد .
در تاریخ کلیسا، پس از روی کار آمدن مباحث مسیح شناسی و تثبیت جنبه لاهوتی و ناسوتی عیسی مسیح، عنوان (مادر خدا) را به این بانو دادند و خطاب نمودند حضرت مریم به عنوان، مادر خدا، یکی از نشانه های ایمان ارتودوکس در مسیحیت قلمداد شد به این دلیل که نمایانگر اعتقاد مسیحیان به الوهیت و انسانیت عیسی مسیح می نمود.
پس ازسپری شدن چند قرن ویژگیهایی مانند لقاح مطهر یا بکارت را در کلیساهای کاتولیک رومی و ارتودوکس شرقی به مریم نسبت دادند لیکن کلیساهای اصلاح شده پروتستان این عقیده را قبول ندارند.
از زمان تولد حضرت عیسی نبی تا قرن چهارم ، شخصیت و منزلت حضرت مریم به عنوان مادر پیامبر مسیحیت، به دلیل عقاید افراطی و انحرافی مسحیان، اینگونه مورد اهانت و بی احترامی قرار می گیرد و بعد از گذشت چهار قرن به یکباره شخصیت این بانو را به جایگاهی بالاتر از حد تصور می رسانند. افراط وتفریط در اکثر عقاید مسیحیت به وفور دیده می شود که این مطلب هم نمونه ای از چالش های اعتقادی مسیحیت می باشد.