مبنای قرآنی حقوق و امتیازات اقلیت‌های مذهبی

رهپویان هدایت: جمهوری اسلامی ایران بر اساس مبانی شریعت اسلام ناب محمدی، برای اقلیت‌های دینی ساکن در خاک کشور احترام خاصی قائل شده و نمونه‌های اجرایی آن را از قوانین و مقررات جاریه کشور در مطالب قبلی بیان کردیم. حال قصد داریم مبانی قرآنی حقوق و امتیازاتی که برای اقلیت‌های دینی در نظر گرفته‌شده را به‌اختصار از منظر دو آیه قرآن کریم بیان نماییم.

در شریعت اسلام ناب محمدی، ایجاد و برقراری رابطه دوستی با دیگران بسیار تأکید شده و مسلمانان را برای وحدت و یکپارچگی به این امر فراخوانده است. خداوند متعال در آیه 64 سوره مبارکه آل‌عمران از پیغمبر اکرم (ص) می‌خواهد خطاب به اهل کتاب بگوید: ای اهل کتاب، بیایید بر سرسختی که بین ما و شما یکسان است (هردو قبول داریم) بایستیم و جز خدا را نپرستیم. چیزی را شریک او قرار ندهیم[1].

در آیه مبارکه خداوند منان، با تکیه‌بر عقاید مشترک میان مسلمانان و اهل کتاب، آنان را به اتحاد با مسلمانان فراخوانده است. اسلام حقوق اقلیت‌های دینی که همان اهل کتاب محسوب می‌شوند را محترم دانسته و مسلمانان برای هرگونه ارتباط و تعامل با غیرمسلمانان (اهل کتاب) که با تعالیم اسلامی مغایرت نداشته باشد از هیچ ممنوعیتی برخوردار نیستند.

 در آیه هشتم سوره ممتحنه خداوند چارچوب روابط دوستانه و تعاملات مسلمانان با اهل کتاب را به‌خوبی مشخص کرده است. در این آیه مبارکه آمده است: خداوند شمارا از نیکی کردن و رعایت عدالت نسبت به کسانی که در (امر) دین با شما جنگ نکردند و از خانه دیارتان بیرون نراندند نهی نمی‌کند. چراکه خداوند عدالت‌پیشگان را دوست دارد.[2]

بنابراین طبق تعالیم اسلامی حقوق غیرمسلمانان مانند مسیحیان و زرتشتیان که اهل کتاب محسوب می‌شوند در حاکمیت اسلامی، در عرصه‌های مختلف اجتماعی، سیاسی، اقتصادی به رسمیت شناخته‌شده است.

 به‌صراحت می‌توان گفت بعد از 1400 و اندی سال، اهمیت و توجه ویژه‌ای که شریعت اسلامی به اقلیت‌های دینی یا همان اهل کتاب داشته است تاکنون در هیچ‌یک از جوامع غربی و غیرمسلمان مشاهده نشده است.

---

1-    آیه 64 سوره مبارکه آل‌عمران: قُلْ یَا أَهْلَ الْکِتَابِ تَعَالَوْا إِلَى کَلِمَةٍ سَوَاءٍ بَیْنَنَا وَبَیْنَکُمْ أَلَّا نَعْبُدَ إِلَّا اللَّهَ وَلَا نُشْرِکَ بِهِ شَیْئًا وَلَا یَتَّخِذَ بَعْضُنَا بَعْضًا أَرْبَابًا مِنْ دُونِ اللَّهِ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَقُولُوا اشْهَدُوا بِأَنَّا مُسْلِمُونَ

2-    ایه 8 سوه مبارکه ممتحنه: لَا یَنْهَاکُمُ اللَّهُ عَنِ الَّذِینَ لَمْ یُقَاتِلُوکُمْ فِی الدِّینِ وَلَمْ یُخْرِجُوکُمْ مِنْ دِیَارِکُمْ أَنْ تَبَرُّوهُمْ وَتُقْسِطُوا إِلَیْهِمْ إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُقْسِطِینَ.