معرفی کتاب/نجاتشناسی اسلام و مسیحیت
به گزارش انجمن رهپویان هدایت، اسلام و مسیحیت بهعنوان دو دینی که بیشترین پیرو را در بین ادیان شناخته شده دارند، به مفهوم نجات توجه ویژهای کردهاند.
مبلغان مسیحی بارها از نجات سخن به میان آوردهاند و از سویی مفهوم نجات، فلاح، فوز، رستگاری و سعادت جایگاهی اساسی در نجاتشناسی اسلامی دارند.
به منظور بررسی تطبیقی این مفهوم در اسلام و مسیحیت، «مجتبی امامی» دارنده مدرک دکترا در رشته فلسفه و کلام، کتاب «نجاتشناسی اسلام و مسیحیت» را نگاشته است.
وی در این کتاب میکوشد با تحلیل متن قرآن کریم و کتاب مقدس، مفهوم نجات را در این دو دین به روشنی توضیح دهد. سپس، انسانشناسی و آخرتشناسی آنها را شرح میدهد و در انتها مسأله مهم نجات را در کلام و فلسفه دین تحلیل، و آن را از دیدگاه مسیحیت نقد میکند.
کتاب پیشگفته شامل چهار بخش با عناوین «کلیات»، «حقیقت نجات و عوامل مؤثر در آن از دیدگاه اسلام و مسیحیت»، «بررسی مبانی، پیشفرضها و لوازم منطقی نظریه نجات در اسلام و مسیحیت» و «نقد و بررسی آموزه نجات مسیحیت» است.
مؤلف روش بحث کتاب را "توصیفی"، "تحلیلی"، "استنتاجی"، "تطبیقی" و در نهایت "انتقادی" معرفی میکند که در مرحله توصیف، با جستجو در منابع اصلی اسلام و مسیحیت، دیدگاههای رایج و غالب آنها به روشنی بیان، در مرحله تحلیل و استنتاج دو دیدگاه به دقت بررسی و سپس مبانی، پیشفرضها و لوازم منطقی آنها استخراج و در مرحله سوم(رویکرد نقدی)، نظریهها، مبانی و مفروضاتی که پیشتر آشکار شده، نقد و بررسی میشود.
در خصوص ناسازگاری نجات مسیحی و معقول بودن نجات اسلامی در این کتاب میخوانیم: «آنچه در اینجا بهنظر میسد، فقط ناسازگاری نجات مسیحی است؛ زیرا این نجات بر مبانی متعددی همچون: گناه موروثی، تثلیث، تجسد، الوهیت مسیح، فدیه و ... مبتنی است که هر کدام از مبانی بحثبرانگیز تاریخ مسیحیت بوده است. اما از آنجا که نجات اسلامی شفاف است، هیچ نمودی از ناسازگاری، حتی در ظاهر آن وجود ندارد؛ در حقیقت اگر بخواهیم در فصل مستقلی سازگاری یا ناسازگاری نجات اسلامی را بررسی کنیم، مطلبی برای طرح وجود ندارد، جز اینکه بگوییم نجات اسلامی، معقول، روشن و پذیرفتنی است؛ زیرا هیچگونه ناسازگاری در آن نیست.»
بررسی تطبیقی سرشت انسان در اسلام و مسیحیت موضوع بخشی از کتاب مورد معرفی را تشکیل میدهد. نویسنده در این خصوص نوشته است: «در مقابل تصویر مسیحیت از انسان که او را اسیر معصیت معرفی میکند، دیدگاه میانه و معتدل اسلام شایسته بررسی است. شخصیت انسان در اسلام ملهَم به خیر و شر است و استعداد خوب شدن یا بد شدن در وی یکسان است. آنگونه که از قرآن به دست میآید، هم قابلیت پذیرش خوبی و هم بدی در انسان وجود دارد.»
گفتنی است برای تدوین کتاب نجاتشناسی اسلام و مسیحیت از 74 منبع فارسی و عربی و 17 منبع انگلیسی استفاده شده که از جمله آنها میتوان به کتابهای «تاریخ جامع ادیان»، «عیسی اسطوره یا تاریخ؟»، «مسیحیتشناسی مقایسهای»، «نقد تفکر فلسفی غرب» و «سرگذشت مسیحیت در طول تاریخ» اشاره کرد.