بررسی اعتبار کتاب استر

کتاب استر، هفدهمین کتاب، از مجموعه کتابهای تشکیل دهنده کتاب مقدّس است. اهل کتاب معتقد هستند که مردخای کتاب استر را نوشته است.[1]

محتویات کتاب استر

روایت کتاب استر را برخی (ازجمله راوی خود داستان) به دوران خشایارشا و برخی دیگر (ازجمله متن یونانی کتاب) به زمان اردشیر هخامنشی نسبت می دهند. آنچه مسلم است، این روایت به سال های ۱۶۰ تا ۱۵۰ پ م منسوب است. در این ماجرا اردشیر دوم(که منتقدین معتقدند که خشایارشا صحیح است.) همسر خود را طلاق داده، در جستجوی کسی بود که شایستگی آن را داشته باشد که ملکه امپراتور شود. در این میان دختری به نام استر که تحت سرپرستی خویشاوند خود، مردخای، زندگی می کرد، داوطلب این کار شد. وی که ازجمله یهودیانی بود که به اسارت به بابل آورده شده بودند، در دربار شاه آنچنان مورد مهر و احترام قرار گرفت که موفق شد، خیل عظیم یهودیانی را که بنابر توطئه ای از سوی وزیر شاه در معرض هلاکت بودند، از مرگ نجات دهد و در مقابل، خود توطئه گران و وزیر شاه بودند که کشتار شدند.

اعتبار تاریخی کتاب استر

منتقدان تاریخ، روایت استر را روایتی تاریخی نمی شمارند. نخست اینکه هیچ سندی تاریخی در دست نیست که نشان دهد شاهان هخامنشی ملکه ای به نام استر داشته اند. دیگر آنکه هیچ یک از شاهان هخامنشی فرمان به قتل عام یهودیان نداده اند که با میانجیگری ملکه از فرمان خود منصرف شده باشند. با این همه پاره ای اشارات تاریخی و توصیف هایی که از اوضاع دربار شاهان هخامنشی شده و برخی دیگر از اطلاعات مندرج در این کتاب، می تواند برای مورخ مورد استفاده قرار گیرد.[2]

پژوهشگر کتاب مقدّس، میشل کوگان، معتقد است که کتاب استر، دارای جزئیاتی در مورد موضوعاتی معیّن(مانند قانون پارسی) است که به لحاظ تاریخی غلط هستند.[3] برخی از محققین نیز معتقد هستند که نویسندۀ کتاب استر منظورش یک نوشتار تاریخی نیست، بلکه عمداً منظورش نوشتن یک رمان تاریخی بوده است.[4] البته عناصری تاریخی در کتاب استر هستند که به لحاظ تاریخی صحیح هستند، ولی حقیقت این است که اکثر رمانهای تاریخی، چنین خاصیتی را دارا می باشند و داستانی خیالی را در دل حقایق تاریخی مطرح می سازند.

یافت نشدن کتاب استر در دریای مرده

در سال ۱۹۴۷ م در منطقه قمران در فلسطین و در کرانه دریای مرده، طومارهایی کشف شد که در پژوهش‏های مربوط به آئین یهودیت و مسیحیت اهمیت به سزائی داشت. این طومارها در زمانی بین قرن دوم پیش از میلاد تا نیمه‏ی دوم قرن اول میلادی، نگاشته شده است و کهنترین نُسَخ موجود مربوط به عهد عتیق(شامل کتب مقدّس یهود و که مسیحیان نیز بدان اعتقاد دارند) محسوب می شود. طومارهای دریای مرده، شامل قطعاتی از تمامی کتب عهد عتیق، به غیر از کتاب استر هستند.[5]

اختلاف مسیحیان بر سر محتویات کتاب استر

نکته دیگر، اختلافات داخلی مسیحیت بر سر کتاب استر است. مسیحیان کاتولیک، اضافاتی از ترجمه یونانی کتاب استر را نیز قبول دارند که در کتاب استر عبری ذکر نگشته و مسیحیان پروتستان بدانها اعتقاد ندارند و این اضافات مورد اختلاف کلیساهای مسیحی است.[6] از سویی شورای ترنت کاتولیکها در قرن شانزدهم، اعلام کرد که تمامی کتاب شامل متن عبری و اضافات یونانی قانونی و شرعی هستند و از سوی دیگر مارتین لوتر و پروتستانها، فقط متن عبری عهد عتیق را قبول داشته، غیر آنرا قبول نکردند. لذا امروزه کتاب استری که در کتاب مقدّس کاتولیکهاست، اضافاتی را بر کتاب استری که در کتاب مقدّس پروتستانهاست، در بر دارد. حال باید از خود بپرسیم: کاتولیکها چیزی را به کتاب مقدّس اضافه کرده اند یا پروتستانها چیزی را از آن حذف نموده اند؟

منبع: وبلاگ کتاب مقدس(مسیحی واقعی)

[1] Babylonian Talmud: Tractate Baba Bathra 15a; Rashi on Chapter 9, verse 20.

[2] جعفری دهقی، بازشناسی منابع و مآخذ تاریخ ایران باستان، 119-120.

[3] Coogan, Michael David Coogan, A Brief Introduction to the Old Testament: The Hebrew Bible in Its Context (New York: Oxford University Press, 2009), 396.

[4] Adele Berlin, “The Book of Esther and Ancient Storytelling,” Journal of Biblical Literature 120. no. 1 (Spring 2001): 6.

[5] http://www.history.com/news/unraveling-the-dead-sea-scrolls-six-fascinating-facts

[6] "Esther: "Missing" Sections? Explanation.". Element Christian Church. July 7, 2010.