معرفی کتاب/ انتظار مسیحا در آیین یهود

کتاب «انتظار مسیحا در آیین یهود» نوشته «جولیوس کرینستون» و ترجمه استاد حسین توفیقی است که انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب آن را منتشر کرده است.

به گزارش انجمن رهپویان هدایت، «دانشگاه ادیان و مذاهب» اقدام به تجدید چاپ این کتاب در سال 1395 نموده است و موضوع اصلی این کتاب را شرح و توصیف موضوع منجی آخرالزمان شکل می‌دهد.

دانشگاه ادیان و مذاهب یک مرکز آموزشی پژوهشی بین‏المللی است که در زمینه‏ ادیان و مذاهب در داخل و خارج از کشور فعالیت می‏کند.

کتاب مذکور شامل هفت فصل است که در فصل اول اندیشة اعتقاد به مسیحا، از لحاظ ماهیت یهودی دانسته شده و بیان شده است که یهودیان برخلاف سایر اقوام که معمولاً شادکامی‌ و ‌شکوهشان را درگذشته می‌یابند، کامیابی و فضیلت را نه در دوران طلائی گذشته بلکه در آینده می‌جویند و برای این سخن، به فرازی کتاب ایوب باب 8 آیه 7 استناد می‌کنند که چنین بیان می‌کند :«اگرچه ابتدایت صغیر بود عاقبت تو بسیار رفیع می‌گردد».

نکته مهمی که مؤلف اشاره می‌کند این است که آرمان یهودیان در زمان داود و سلیمان از گرایشی مادی به رهایی از دشمنان ستمگر تحول یافت و به آرزو و امید برپایی یک حکومت ملی پابرجا و مبتنی بر اصول اخلاقی خالص و آرمانی والا مبدل گردید؛ ولی با دوتکه شدن حکومت بنی‌اسرائیل پس از سلیمان،آرزوی حکومتی ملی با اوصاف مذکور همچنان در دل یهودیان باقی ماند؛ از طرف دیگر، انبیائی که قیام کردند نه‌ تنها آتش شوق را روشن نگه‌داشتند بلکه آن را توسعه نیز دادند. نویسنده در ادامه این فصل شواهدی از میان سخنان انبیاء بر این مدعای خود می‌آورد.

در فصل دوم این کتاب با عنوان «مسیحا پس از جلای بابل»؛ نویسنده پس از تحلیل این دوره بیان می‌کند در دوره پس از اسارت پادشاه از جایگاه خود تنزل یافته بود و کاهن حاکم صوری قوم بود در حالیکه سوفر یعنی کاتب که شریعت را می‌دانست قدرت حقیقی بود و سرنوشت دولت نوبنیاد را در دست داشت . در همین دوره بود که عزرا ظهور کرد و شروع به تدوین کتاب مقدس و شریعت کرد.

فصل سوم درباره تلمود، بخش‌ها و پیچیدگی‌های آن را مورد بررسی قرار می دهد. چیزی که مؤلف به آن اشاره می‌کند «قوت گرفتن آرمان مسیحایی پس از ویرانی دوم اورشلیم» است. در ادامه در فصل چهارم اعتقاد به مسیحا در قرون 5‌ و‌6 میلادی مورد بررسی قرار می‌گیرد. این قرون مقارن است با ظهور اسلام. در این زمان اعتقاد به مسیحا نیز به گونه‌ای تحت تأثیر این فضا قرار گرفت که در این فصل به آن پرداخته می‌شود.

استاد حسین توفیقی (متولد ۱۳۳۰) مترجم و پژوهشگر حوزه تفسیر قرآن، کلام و تاریخ ادیان است. او عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب و از اعضای هیئت مؤسس این دانشگاه است. مهم‌ترین اثر او کتاب «آشنایی با ادیان بزرگ» است که انتشارات سمت آن را منتشر کرده و تا سال ۱۳۹5 به چاپ شانزدهم رسیده است.

حسین توفیقی در فصل پنجم کتاب انتظار مسیحا در آیین یهود به موضوع مسیحا در عرفان قبالا می پردازد و تبیین می کند که در عرفان قبالا تاریخ ظهور مسیحا را پیشگویی می‌کردند یا خود را مسیحا معرفی می‌کردند و افراد بسیاری را گرد خود جمع می‌کردند و هنگامی‌که دروغ بودن ادعایشان ثابت می‌شد پیروانشان به مسیحیت یا اسلام روی می‌آوردند.

فصل ششم کتاب با عنوان «مسیحا در تأملات قبالایی»، به تبیین ظهور لوتر و دوره جدیدی از زندگی یهودیان می پردازد. ظهور او و مخالفت‌هایش باحاکمیت کلیسا، امید به آمدن مسیحا را میان یهودیان بیشتر می‎کرد. در این دوره نیز مسیحاهای دروغین فراوان یافت می‌شوند که شرح آنها در کتاب آمده است.

در فصلِ آخر کتاب، مؤلف به اعتقاد به مسیحا در دوره‌ای اشاره می‌کند که با ترجمه کتاب مقدس توسط مندلسون و از آن مهم‌تر تشکیل شورای یهودی به فرمان ناپلئون شور و نشاطی میان یهودیانِ خوار و سرکوب شده ایجاد شده بود. در ادامه این فصل اعتقاد به مسیحا در دو گروه اصلاح‌طلب و صهیونیست مورد بررسی قرار گرفته‌است.

‌این کتاب ضمیمه‌ای نیز دارد که در آن به انتظار مسیحا در میان دعاهای یهود می‌پردازد مؤلف در این بخش اشاره می‌کند کامل‌ترین و اصیل‌ترین بیان در باب امید مسیحایی را می‌توان در نمازنامه‌های یهود یافت و در ادامه به‌صورت مفصل به این موضوع می‌پردازد.