نبود نظارت و دو لبه قیچی

رهپویان هدایت: یکی از بخش های قابل توجه در چرایی ظهور و بروز فراوان عرفانهای بدلی در کشور، وجود منابع مکتوب است.

اما آنچه بیشتر از منابع مکتوب به نظر باید مورد کنکاش و دقت نظر قرار گیرد مبحثی فراتر از نوشته های تدوین شده در قالب کتاب وآن هم وجود پایان نامه هایی هم راستا و مهم تر از آن خلا قانونی مهم به نام کپی رایت است.

از سویی پایان نامه هایی همسو با معنویت های جدید و تقلبی در محیط های دانشگاهی باعث گسترش این جریان خطرناک در کشور شده است و در جهتی دیگر گپ ایجاد شده به دلیل نبود قانون کپی رایت و پذیرفته نشدن آن در کشور ما، به تنوع و تکثیر بی قاعده و بدون محدودیت نوشته های عرفان بدلی کمک  شایانی کرده است و در این آشفته بازار، فضای فرهنگی کشور دستخوش تغییرات در خور توجهی شده است.

البته در بحث پایان نامه ها، منظور نوشته های است که نگاه توصیفی دارند و بدون آسیب شناسی و هر گونه انتقادی، فقط به تعریف، تمجید و گزارش آموزه ها می پردازند و در مواردی به ذکر محاسن آن اکتفا می کنند. این نگاشته های علمی که بعدها کتاب هم می شوند بدلیل ظهور از مراکز آکادمیک، بیش از یک کتاب می تواند اعتبار داشته باشد، چرا که در کنار نام نویسنده، نام یک استاد راهنما و استاد مشاور هم تاییدی است بر درجه علمی آن و از طرفی اینگونه منابع از میان قشر تحصیل کرده افراد بیشتری را به خود جذب می کند.

تا سال 1390 در باب یوگا فقط 150 پایان نامه توصیفی_تبلیغی  تدوین شده که همه اینها را می توان(دانسته یا ندانسته) در راستای ترویج عرفانهای بدلی محسوب کرد.

همین طور در مدل شرقی مانند؛ تائو، هندوئیسم و بودیسم و عرفانهای بدلی غربی مانند عرفان سرخ پوستی، کابالا همین طور مدلهای فرا روان شناختی مانند؛ فنگ شویی، سنگ درمانی و انرژی درمانی تا کنون پایان نامه های فراوانی تدوین یافته که کمترین نقد و نظری در آن به چشم نمی خورد.

مقوله دوم و ایراد مهم تر در بحث خلا قانون کپی رایت است. برای نمونه کتاب های عرفان جعلی دیپاک چوپرا به زبان اصلی 30 عنوان است اما در ایران به بیش از 130 عنوان رسیده!! این سخن بدین معنی است که متن اصلی یک کتاب توسط افراد مختلف ترجمه های گوناگونی را پذیرفته ودر چند انتشارات با عنوان مختلف به چاپ رسیده است.

 بارزتر از آن کتاب های وین دایر است. مثلا یکی از کتاب های او با عنوان اصلی«inspiration your ultimate calling » تاکنون با نامهای (معنویت رسالت نهایی شما، الهام ندای درون، الهام رسالت نهایی شما، ما برای چه به دنیا آمدیم، بینش الهی، ندای الهی، وحی، الهام فراترین ندای شما، تحول و تغییر از جاه طلبی به عالم معنا، ندای درون، فراخون نهایی شما و الهام بخشی ندای درونی شما) در 12 انتشاراتی توسط 12 مترجم چاپ شده است!!

این مقال نشان می دهد نیاز مبرمی به دقت نظر بیشتر مسئولین امر در مقوله فرهنگ چه برای دانشگاه ها و چه برای انتشارات و قوانین نشر وجود دارد و باید در نگارش و نشر  اولویت فرهنگ، دین و تمدن ایران مد نظر قرار گیرد.