بررسی حقوق و امتیازهای اقلیتها در ایران با تاکید بر اقلیت مسیحی(3)
در دو شمارهی قبل این مجموعه گفتار پس از بررسی حقوق و تکالیف اقلیتهای دینی در اسلام به بررسی جایگاه این اقلیتها در ایران اسلامی پرداختیم و امتیازهای آنان در ایران را بیان نمودیم. در ادامه به معرفی مسیحیان ایران پرداخته و امتیازهای آنان را مورد بررسی قراردادیم. در این بخش به معرفی سایر امتیازات مسیحیان در ایران اسلامی پرداخته و به جمعبندی مطالب خواهیم رسید.
2- انجمنها، شوراها و کانونهای اجتماعی اقلیتهای دینی
بر اساس قانون اقلیتهای دینی میتوانند جهت پیگیری مسائل و مشکلات جوامع خود، انجمنهایی را تشکیل دهند. در حال حاضر حدود 60 انجمن اجتماعی و فرهنگی در جامعه اقلیتهای دینی در ایران به فعالیت مشغول هستند.
در حوزه شورای خلیفهگری ارامنه تهران بالغ بر 25 انجمن و باشگاه در زمینههای مختلف زندگی جامعه ارمنی از جمله در عرصه فرهنگ، امور خیریه و ورزش به فعالیت اشتغال دارند. این انجمنها و باشگاهها عمدتاً تحت پوشش شورای خلیفهگری بوده و با آن همکاری نزدیک دارند.
از میان انجمنها و باشگاههای فعال در امور فرهنگی میتوان به انجمن خیریه بانوان ارامنه تهران، انجمن چهارمحال، انجمن فرهنگی ارامنه نائیری، انجمن جامعه فارغالتحصیلان ارامنه دانشگاههای ایران، انجمن اجتماعی فرهنگی ارامنه ایران و سازمان فرهنگی آرارات اشاره کرد که به علت داشتن امکانات جنبی فعالیت گستردهتری دارند.
انجمن «زن ارمنی» (هایگین) با شعب سهگانه خود، باشگاه «سردارآباد» و انجمنهای شعرا و نویسندگان ارمنی، انجمنهای معلمان، پزشکان، معماران، «وان واسپوراگان»، «انجمن زنان دوستدار کلیسا»، «جامعه صنعتگران ارمنی ایران» نیز در زمینههای خاص خود فعالیت قابلتوجهی دارند.
همچنین باید به فعالیتهای نهاد پیشاهنگی آرارات نیز اشاره کرد که بسیار فعال بوده و کودکان و نوجوانان ارمنی را تحت تعلیم قرار میدهد.
انجمن آشوریهای تهران نیز حدود 85 سال پیش، تأسیسشده و متولی امور فرهنگی، اجتماعی، ورزشی، آموزشی آشوریهای تهران است. در این انجمن زیرمجموعههایی مانند کمیته بانوان، کانون ملی فرهنگی جوانان، گروه همسرایان، روابط عمومی، واحد مهندسان، خیریه، واحد هنری و کمیته بین کلیسایی وجود دارد. این جامعه تعداد قابلتوجهی نیز نشریه و مراکز مختلف فرهنگی ـ اجتماعی، دوازده کمیته زنان، مهندسان و غیره دارد.
3- مدارس و آموزش
در نظام جمهوری اسلامی ایران دانشآموزان اقلیتهای دینی در مدارس عمومی امکان ادامه تحصیل دارند و در مدارس دولتی و خصوصی در کنار بقیه هموطنان تحصیل میکنند. همچنین بهمنظور آزادی عمل آنان در تدریس دروس دینی خاص خود، مدارس خاصی برای اقلیتهای دینی در نظر گرفتهشده است.
علاوه بر آن سال 82 جهت بهبود کیفیت مدارس فوقالذکر، سهمیهای 200 نفری برای استخدام معلمان رسمی از میان اقلیتهای دینی در نظر گرفته شد که بیانگر توجه مسئولان جمهوری اسلامی به حقوق آموزشی آنان است. ضمناً دانشآموزان مسیحی علاوه بر تعطیلات رسمی کشوری، از تعطیلات اعیاد مسیحی در مدارس استفاده میکنند.
این مدارس تحت آموزش دینی و مدیریتی نظارت شورای مدارس ارامنه، وابسته به شورای خلیفهگریاند و هزینههای آن و دستمزد معلمان، کارکنان رسمی و دولتی مدارس ارامنه را دولت میپردازد، در این مدارس تعلیمات دینی و زبان ارمنی آموزش داده میشود.
اقلیتهای دینی همانند دیگر شهروندان از امکان ادامه تحصیل در مقاطع مختلف دانشگاهی برخوردار میباشند. همچنین به جهت حمایت از ادبیات و فرهنگ اقلیتها، دورههای آموزش عالی مربوط به آنها در دانشگاههای ایران دایر شده است.
آشوریان نیز در تهران دو مدرسه به نامهای «حضرت مریم و بهنام» دارند که تا مرحله پیشدانشگاهی پیش میرود، مرکز آموزش عالی «کانون یوحنا» متعلق به کلیسای کاتولیک کلدانی نیز به نشر منابعی برای تربیت کشیش مبادرت میورزد.
اقلیتهای دینی از امکان حضور در تیمهای ملی و المپیادهای علمی داخلی، منطقهای و جهانی به نمایندگی از جمهوری اسلامی ایران برخوردار بوده و باعث افتخار ایران هستند.
4- مراکز و فعالیتهای ورزشی
از باشگاههای فعال در امور ورزشی میتوان سازمان فرهنگی ورزشی و ورزشگاه آرارات، باشگاه سیپان، بخش ورزشی انجمن «چهارمحال»، بخش ورزشی انجمن «جامعه فارغالتحصیلان ارامنه دانشگاههای ایران»، باشگاه نائیری و ورزشگاه رافی را نام برد که به علت داشتن سالنهای متعدد فعالیت گستردهتری دارند.
باید اشاره کرد ارامنه در استفاده از دیگر ورزشگاههای تهران با هیچ محدودیتی مواجه نیستند. شهر تهران مجموعههای فرهنگی ـ ورزشی متعددی دارد. همه جوانان ارمنی بدون هیچگونه محدودیتی، بهراحتی قادر به استفاده از امکانات ورزشگاههای عمومی در تهران، همانند دیگر جوانان تهرانی هستند.
المپیک ارامنه تهران بهمنظور ارتقای سطح ورزشی ورزشکاران ارمنی در سطح کشور برگزار میشود. غالبا این بازیها با حضور مقامات مذهبی مسیحی و همچنین مقامات رسمی کشوری افتتاح میشود که نشاندهنده پیوند قوی جمهوری اسلامی با اقلیتهای دینی است. این مسابقات بهجز در چند نوبت که برگزار نشد، هرساله برگزار میشود. حضور در المپیک ارامنه جهان نیز هر چهار سال یکبار برگزار میشود که ورزشکاران ارمنی ایران با بودجههای دولتی به این مسابقات اعزام میشوند. بازیهای بهاره ارامنه نیز در فصل بهار و توسط سازمان تربیتبدنی استان اصفهان برگزار میشود.
جشنواره فرهنگی، ورزشی آشوریان جهان موسوم به «جام تموز» است که با حضور ورزشکاران داخلی و خارجی در ورزشگاه انجمن آشوریان ارومیه برگزار میشود.
5- آزادی انجام مراسمات دینی
با توجه به سابقه طولانی و تاریخی برگزاری مراسمات آیینی مسیحیان، برخی از آنان دارای پوشش رسانهای در مطبوعات و شبکههای استانی صدا و سیما هستند. از جملهی این مراسمات، مراسم عشاء ربانی قره کلیسا است که همه ساله در اواسط تیر ماه با حضور ارامنه ایران و جهان در بنای تاریخی قره کلیسا شهرستان چالدران که قدیمیترین کلیسای ارامنه ایران است، برگزار میشود.
نظرات برخی صاحب نظران در مورد اقلیتهای دینی ایران
1- یوناتن بت کلیا نماینده اقلیت آشوری در مجلس شورای اسلامی که با یوهانس دوما سفیر هلند در تهران در تاریخ 6/آبان/1393 دیدار و گفت وگو میکرد، گفت:"همواره در طول سالیان دراز اقوام، گروهها و مذاهب مختلف در ایران در صلح و نوعدوستی و همزیستی مسالمتآمیز در کنار یکدیگر زندگی کردند."
2- یوهانس دوما سفیر هلند نیز در این دیدار به آزادی پیروان ادیان الهی از جمله اقلیت مسیحی در ایران اشاره کرد و گفت: "ما اعتقاد داریم که باید به ادیان تاریخی و ابراهیمی احترام گذاشته شود و اقلیتهای دینی در ایران از آزادی زیادی برخوردار هستند."
3- رئیس انجمن آشوریان ارومیه در گفتوگو با خبرگزاری تسنیم در تاریخ ۲۵/بهمن/۱۳۹۳ گفت: اقلیتهای دینی در ایران نسبت به سایر کشورها از بیشترین آزادی و احترام برخوردار هستند. وی در این گفتوگو، جمهوری اسلامی ایران را مهد آزادی اقلیتهای دینی دانسته که احترام و تساوی حقوق برای آنان، همواره از سوی حکومت برقرار بوده است.
4- وارطان آبراهیمیان، عضو شورای خلیفهگری ارامنه آذربایجان و مسئول هیئت برگزار کننده مراسم عشاء ربانی قرهکلیسا در نشست اعضای این شورا با فرمانداری شهرستان چالدران گفت: امروزه تمامی اقلیتهای دینی می توانند در ایران اسلامی به راحتی و با آزادی کامل به زندگی خود ادامه دهند که نظام جمهوری اسلامی ایران از این لحاظ در سطح دنیا زبانزد شده است. وی آزادی در انجام مراسم دینی و فراهم کردن زمینه مناسب برای برگزاری مراسم اقیلتهای دینی را یکی از پشتوانههای آزادی اقیلتهای دینی در ایران اسلامی یاد کرد و گفت: "برگزاری مراسم سالانه عشاء ربانی یا بادارک در مجموعه تاریخی قرهکلیسا در شهرستان چالدران با حضور ارامنه جهان آن هم با حمایت خاص مسئولین دلسوز نظام یکی از جلوههای این آزادی در کشور می باشد."( ۱۳۹۴/۴/۲۸خبر گزاری دانشجو)
5- دستیار ویژه رییس جمهوری در امور اقوام و اقلیتهای دینی در تاریخ 05/دی/1393 گفت: "جمهوری اسلامی ایران وظیفه خود میداند از دین و آزادیهای دینی اقلیتها حمایت کند و هرمسلمانی به حضرت مسیح (ع) توهین و بیاحترامی کند از دین اسلام خارج است."
جمعبندی
آنچه گفته شد خلاصهای از مصادیق آزادیهای مدنی و سیاسی مسیحیان در ایران به عنوان یکی از اقلیتهای دینی در جمهوری اسلامی است. واقعیت این است که برخورداریهای مسیحیان فقط نمونهای از وضعیت زندگی اقلیتها در ایران است که بسیار فراتر از قوانین بینالمللی و حقوق بشری در دنیاست. با این وجود، جریانی رسانهای که وابستگیاش به امپریالیسم رسانهای غرب و صهیونیسم مشهود است، فضاسازی منفی برای اقلیتهای دینی و از جمله مسیحیان را پیش گرفته و همچنان به سیاهنمائی وضعیت کشور و فعالیتهای نظام پرداخته و سعی دارد چنین القاء نماید که حقوق اقلیتها در ایران رعایت نمیشود. راهاندازی و بهرهگیری از ظرفیت شبکههای مسیحی فارسیزبان و تارنماهای اینترنتی وابسته به سازمانهای فرامرزی ازجمله مهمترین ابزارهای آنها است.
گردانندگان این پایگاهها و مجریان برنامههای شبکههای ماهوارهای مسیحی، با تکرار فراوان از کلماتی مانند: «جفا بر کلیسا» و «جفا بر مسیحیان» استفاده میکنند و بدین طریق قصد دارند تا برخورد نظام با عوامل مزدور غرب را برخورد با مسیحیت وانمود کنند؛ این در حالی است که امتیازات اجتماعی و سیاسی اختصاصیافته به مسیحیان، در مقایسه با کشورهای غربی بسیار چشمگیر است و توانسته فضای مثبتی برای مسیحیان به وجود آورد.
پایان