به مناسبت گفتار حکیمانه و محققانه رهبر معظم انقلاب در نمایشگاه تهران/ پائولو کوئیلو نسبتی با معنویت ندارد...

رهپویان هدایت: نمایشگاه کتاب در نظر رهبر معظم انقلاب یکی از مهمترین عرصه های فرهنگی کشور است. امسال هم رهبر حکیم و ادیب ایران اسلامی در نمایشگاه کتاب حاضر شدند و از نزدیک برخی غرفه ها و انتشارات را مشاهده نمودند.

پایه این نوشتار از  اینجاست که ایشان در یکی از غرفه ها درباره کتاب پائولو کوئیلو می پرسند این کتاب درباره چیست؟ و فروشنده می گوید درباره یک سفر معنوی، رهبر انقلاب می فرمایند: اما این نویسنده اصلا اهل معنویت نیست و نسبتی با معنویت ندارد...

براستی مقام معظم رهبری بر اساس چه گزاره هایی کوئیلو را خارج از دایره معنویت می دانند؟ در این نوشتار و شماره های بعد از این مقاله به آنها اشاره خواهیم کرد.

براى اینکه با گوشه اى از انحرافات موجود در آثار این نویسنده آشنا شویم، در این مطلب سعى بر آن است به بعضى از مهم ترین آنها پرداخته شود، تا کسانى که از روى غفلت آثار او را مى خوانند، بدانند آموزه هایى که در لابه لاى آثارش وجود دارد ـ و البته کم هم نیست ـ در تعارض آشکار با عقل، مبانى دینی و معنوی قرار دارد.

یکی از انحرافات فکری و نوشتاری در آثار این نویسنده به ظاهر شبه معنوی ارتباطى است که کوئلیو بین معنویت و بى بندبارى برقرار نموده است. وى بیش از 30 مورد از «وجود نور» در چهره دخترک فاحشه سخن به میان آورده و براى روسپیگرى، تاریخى مقدس مى شمارد که در بعضى از برهه ها، نزدیک شدن به خدا، مشخصه آن زمان بوده است.1

در جایی ادعا مى کند: معنویت با روسپیگرى منافاتى ندارد و در صفحات متعددى، ابتذال معنویت ادعایى خود را به نمایش میگذارد. بالاتر اینکه تسلیم شدن فاحشه در ارتباط جنسى را به «رؤیت نور» تعبیر مى کند!2

مبحث دیگری که تفکر منحرف و کاملا التقاطی و مخرب کوئیلو را به وضوح نشان می دهد نوشته هایی او درباره خداوند و پیامبران است. تردید در وجود خدا و بى هدف دانستن زندگى در آثار کوئیلو موج می زند. کوئلیو در آثارش، بارها در وجود خداوند با شک و تردید نگریسته است! او مى نویسد: اگر خدا وجود داشته باشد، مى داند که درک بشر محدود است. او همان است که این هرج و مرج را آفرید که در آن فقر هست، بى عدالتى هست... بدون شک، او قصد خیر داشته، اما نتیجه آن فاجعه آفرین بوده! اگر خدا وجود داشته باشد در مورد موجوداتى که تصمیم مى گیرند این زمین را زودتر ترک کنند (خودکشى)، بخشنده خواهد بود و شاید حتى از اینکه ما را وادار کرده وقتمان را آنجا بگذرانیم معذرت بخواهد!3

در ورونیکا تصمیم مى گیرد بمیرد، مى گوید: مادر ورونیکا مى گفت: خداوند از گذشته، حال و آینده باخبر است. در این صورت، خدا ورونیکا را با اطلاع کامل از اینکه کارش به خودکشى خواهد انجامید، به این جهان فرستاده و از اعمال او یکّه نمى خورد!... این فکر را مزمزه کرد که به زودى پاسخ به سؤالى را درمى یابد که همه از خود مى پرسند: آیا خدا وجود دارد؟... تقریبا یقین داشت که همه چیز با مرگ پایان مى پذیرد.4

در این گونه نوشته ها نکته اى است که بر عبث بودن آفرینش و نبود ثواب و عقاب در آخرت تأکید دارد. رواج این عقیده سبب جرئت انسان بر گناهان مى گردد. از سوى دیگر، اشاره پائولو به این نکته که انسان پس از آفرینش خلاف خواست خداوند متعال عمل مى کند و خدا با علم به این نکته که انسان از فرمان او سرپیچى مى کند، وى را خلق کرده، دستاویز دیگرى براى زندگى سراسر گناه و معصیت انسان است.

ادامه دارد...

پی نوشت:

1. یازده دقیقه، ص 244.

2. همان، ص 98، 246ـ247، 255 و 259.

3. ورونیکا تصمیم مى‏ گیرد بمیرد، ص 165.

4. همان، ص 24 و 75.